Poliüretan

Poliüretan

Poliüretan Nedir?

Poliüretan, organik üniteler zincirden oluşan; karbamat bağlantılı bir polimerdir. Poliüretanlar, ilk kez 1937 yılında sentezlenmiştir. Diizosiyanatın, diol ile reaksiyonundan elde edilmektedir. Farklı türlerde poliüretanlar mevcuttur. Bunların çoğu termosetting özelliğe sahiptir. Termosetting, yüksek sıcaklıkta bile erimemek; katı formu korumak olarak adlandırılır. Poliüretanların bu türü olduğu gibi sıcaklıkta eriyen cinsleri de mevcuttur. Kısacası poliüretan çok kullanışlı bir malzemedir.

Poliüretan Nasıl Sentezlenir?

Eğer ortamda su varsa diizosiyanatın bir kısmı diol birleşiğiyle polimerleşirken; küçük bir kısmı ise su ile gaz (CO₂) çıkışı reaksiyonuna girerek gözenekli poliüretan yapıyı meydana getirir. Bu gözenekli yapı köpük veya sünger yapısı olarak da betimlenebilir.

Poliüretanların köpük yapısında olanları genellikle polieter polioller kullanılır. Esneyen köpüklerde şişirme ajanı olarak su, rijit köpüklerde şişirme ise suyun yanında ısı yalıtımı sağlayan gazlar kullanılarak sağlanır. Şişmeyen poliüretanlarda ise bileşenlerdeki nem tamamen uzaklaştırılmalıdır.

Poliüretan Nerelerde Kullanılır?

Poliüretan, günümüzde birçok farklı durumda kullanılmaktadır. Birçok yerde kullanılmasının en temel sebebi birden fazla çeşidinin olmasıdır. Poliüretanlar, esnek köpükler(süngerler), esnek ve şişmeyen yapısıyla elastomerler, yapıştırıcılar, kaplamalar hem elastomer hem köpük yapısını içinde barındıran integral ürünler, rijit köpükler (yalıtım malzemeleri), rijit ve şişmeyen yapıdaki tahta taklidi ürünler gibi uygulamaları mevcuttur. Kullanım alanlarını madde madde incelememiz gerekirse:

• Ayakkabı tabanı ve terlik üretimi
• Koltuk takımları ve yatak süngeri
• Suni deri yapımı
• Ayna ve koltuk süslemelerinde tahta taklidi
• Buzdolabı ve termostatlarda ısı yalıtımı
• Araba konsolu ve direksiyonu
• Fabrika ve soğuk odaların duvarlarında
• Çatıyı kaplayan panellerde
• Apartmanların ısı yalıtımında
• Hediyelik eşya
• Klima kapakları

Poliüretan Kullanmanın Avantajları Nelerdir?

Poliüretanlar birçok sektörde birden fazla alanda kullanılmaktadır. Bu kadar fazla yerde kullanılmasının sebepleri de birden fazladır. Madde madde avantajlarını incelersek:

• Basınca dayanıklı olduğu için inşaatlarda boru hatlarının arasında kullanılarak borulara binen basıncın azaltılmasında,
• Ses izolasyonlarında duvar veya mekân geçişlerinin arasında ömürlük olması ve ucuz olmasıyla,
• Isı izolasyonlarında diğer maddelere göre düşük maliyetli olması ve ısı iletim aralığı,
• Seri üretimde kullanılan ahşap yerine daha ucuz ve dayanıklı olması,
• Gemilerin dış yüzeyinde epoksi olarak aşınmayı önlemek,
• Ahşap yerine kullanılarak işlem kolaylığı sağlamak,
• Toz tutmadığı için hijyenik,
• Hafif olduğu için kolay taşıma,
• Yumuşak dokuda olduğu için çivilenebilme ve vidalanabilme,

gibi avantajları olan poliüretan hayatın birçok alanında üretim malzemesi olarak kullanılmaya devam edecektir.

Poliüretan Sistemler Nedir ve Ne İşe Yarar?

Ahşap ürünlerin işlenmesinin zor olması ve uzun sürmesi nedeni ile poliüretan sistemler gün geçtikçe daha çok tercih edilmektedir. Poliüretan sistemler poliol ve izosiyanat olmak üzere 2 ana bileşenden oluşmaktadır. Ahşap muadili poliüretan, açık ve kapalı kalıplarda el karışımı veya makine yardımı ile uygulanmaktadır.

Poliüretan sistemler; mobilya, dekorasyon, yapı/inşaat ve hediyelik eşya alanlarında kullanılan ahşap ürünlerin yerini yavaş yavaş alarak kullanıcılara ve üreticilere zamandan tasarruf sağlamaktadır. Özellikle ahşap ürünlerin işlenmesinin zor olması ve uzun sürmesi nedeni ile poliüretan sistemler, kullanılmaya geçtikçe tercih sebebi olmaktadır.

Poliüretan, sektör içerisinde sıvı plastik olarak da bilinir. Poliüretan sistemler, dekoratif koltuk ve mobilya parçaları, bina dış cephe söveleri, bine içi söve ve kartonpiyerleri, dekoratif ayna çerçeveleri ve klima kapakları gibi daha alanlarda kullanılan poliüretan kullanıcılara birçok avantaj sağlamaktadır.